Ka ndërruar jetë, në moshën 86 vjeçare, Vilfrid Fidler (Wilfried Fiedler), gjuhëtari i shquar gjerman, njëri nga albanologët më të rëndësishëm të kohës sonë.
I lindur nĂ« Oberfrohna, Kemnic, Gjermani nĂ« vitin 1933 prof. Fidler do tĂ« njihet herĂ«t me shqipen dhe me kulturĂ«n shqiptare dhe do tâia pĂ«rkushtojĂ« gjithĂ« jetĂ«n thesareve tĂ« saj. NĂ« vitet 1951-1955 ndoqi studimet pĂ«r sllavistikĂ« dhe pĂ«r filologji tĂ« tjera tĂ« EuropĂ«s Lindore dhe Juglindore nĂ« Universitetin e Humboldit nĂ« Berlin. Pas vitit 1955 ishte bashkĂ«punĂ«tor shkencor nĂ« AkademinĂ« e Shkencave nĂ« Berlin. BashkĂ« me Erih Stokmanin mori pjesĂ« nĂ« ekspeditĂ«n nĂ« ShqipĂ«ri. Nga viti 1959 ishte mĂ«simdhĂ«nĂ«s pĂ«r gjuhĂ«n, letĂ«rsinĂ« dhe folklorin shqiptar nĂ« Berlin. MĂ« 1959 qĂ«ndroi pĂ«r qĂ«llime hulumtimi nĂ« ShqipĂ«ri. MĂ« 1961 doktoroi nĂ« fushĂ«n e ballkanologjisĂ« nĂ« Universitetin e Humboldit. Ishte bashkĂ«punĂ«tor shkencor nĂ« Komisionin e gjuhĂ«sisĂ« (1963-1967) dhe nĂ« Institutin pĂ«r GjuhĂ«t dhe KulturĂ«n Romane nĂ« AkademinĂ« e Shkencave tĂ« GjermanisĂ« nĂ« Berlin (1967-1968). BashkĂ« me Oda Buholcin (Buchholz) drejtoi grupin hulumtues pĂ«r ballkanistikĂ« nĂ« kuadĂ«r tĂ« Institutit Qendror tĂ« GjuhĂ«sisĂ« tĂ« AkademisĂ« sĂ« Shkencave nĂ« RepublikĂ«s Demokratike tĂ« GjermanisĂ« nĂ« Berlin (1968-1988). MĂ« 1988 mbrojti tezĂ«n e habilitacionit nĂ« fushĂ«n e albanologjisĂ« nĂ« Universitetin e Humboldit. Prej vitit 1989 dhe deri mĂ« 1998 ishte profesor i albanologjisĂ« nĂ« Universitetin âLudwig-Maximilianâ nĂ« Munih. MĂ« 1991 u zgjodh anĂ«tar i jashtĂ«m i AkademisĂ« sĂ« Shkencave dhe tĂ« Arteve tĂ« KosovĂ«s (ASHAK). Veçohet gramatika deskriptive pĂ«r gjuhĂ«n shqipe, tĂ« cilĂ«n e shkroi nĂ« bashkĂ«punim me Oda Buholcin (âAlbanische Grammatikâ, Leipzig 1987). BashkĂ« me Buholcin dhe Gerda Ulishin (Uhlisch) hartoi Fjalorin shqip-gjermanisht, ndĂ«rsa bashkĂ« edhe me Adrian Klosin, Fjalorin gjermanisht-shqip. Lista e gjatĂ« e studimeve nga fusha e albanologjisĂ« dhe ballkanistikĂ«s pĂ«rfshin monografitĂ« âSistemi foljor i gjuhĂ«s shqipe tĂ« Gjon Buzukut (1555)â (2004) dhe âFormimi i shumĂ«sit tĂ« gjuhĂ«s shqipeâ (2010), botime tĂ« ASHAK-ut. Vepra e tij pĂ«r sistemin foljor tĂ« gjuhĂ«s sĂ« Buzukut, nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« monografi e gjerĂ« (mbi 800 faqe) pĂ«r gjuhĂ«n e kĂ«tij autori nĂ« tĂ«rĂ«si, me njĂ« pĂ«rqendrim te sistemi foljor. Monografia e tij pĂ«r shumĂ«sin nĂ« gjuhĂ«n shqipe Ă«shtĂ« rezultat i hulumtimeve prej disa dekadash dhe paraqet monografinĂ« mĂ« tĂ« gjerĂ« tĂ« shkruar ndonjĂ«herĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« çështje. Vepra e fundit e tij, e botuar po ashtu tek ASHAK-u mĂ« 2018 Ă«shtĂ« Gramatika e krahasuar e gjuhĂ«ve tĂ« Ballkanit, Pjesa I, Sistemi foljor, 826 faqe, gjermanisht, njĂ« nga kryeveprat e ballkanologjisĂ«. Pritej tĂ« mbaronte pjesĂ«n II pĂ«r sistemin foljor. V. Fidler ka pĂ«rkthyer dhe vepra tĂ« letĂ«rsisĂ« shqipe nĂ« gjuhĂ«n gjermane, ndĂ«r to âGjenerali i ushtrisĂ« sĂ« vdekurâ dhe novela tĂ« I. KadaresĂ«, poezi tĂ« M. Camajt, poezi tĂ« A. Podrimjes. Ishte profesor i jashtĂ«m pĂ«r gjuhĂ« shqipe nĂ« Institutin pĂ«r Studime pĂ«r EuropĂ«n Juglindore nĂ« Universitetin e JenĂ«s âFriedrich Schillerâ.
Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, anëtar i jashtëm i së cilës ishte nga viti 1991, duke konsideruar humbjen e tij të pazëvendësueshme, u shpreh ngushëllimet më të sinqerta anëtarëve të familjes Fiedler, miqve dhe dashamirëve të tij të shumtë në të gjitha trojet shqiptare.
Me rastin e ndarjes nga jeta të albanologut Vilfrid Fidler, ASHAK do të mbajë një mbledhje përkujtimore, për të cilën do të njoftoheni më vonë.
Njoftimi per funeralin e Fiedler Wilfried
shfleto/zhbart dokumentin