SHIROKA-PULA, Justina / MJEDISI I BIZNESIT NË KOSOVË: analizë krahasuese për vendet e Ballkanit Perëndimor
Redaktor Hivzi Islami, Prishtinë, Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, SSHSH, 2021, 195 f., me il., 17x 25 cm. (Botime të veçanta CCXII / Seksioni i Shkencave Shoqërore. Libri 72)
Tit. në faqen paral.: Business environment in Kosovo. Shënime për autorën në pjesën palosëse të kopertinës. Indeks.
KDU 65(496.51:497)
ISBN 978-9951-26-048-0
COBISS.KS-ID 386911239

Edhe pse deri tani janë shkruar dhe janë publikuar disa punime të ndryshme rreth NVM-ve, tematika e këtij studimi ka një këndvështrim të veçantë, që lidhet me ndikimin e faktorëve të ndryshëm, duke veçuar sfidat e NVM-ve në Kosovë në periudhën pas vitit 1999.
Libri është shtjelluar në disa pjesë. Në pjesën e parë, trajtohet roli dhe zhvillimi i NVM-ve si gjenerator themelor i rritjes ekonomike. Në vazhdim prezantohen trendi i ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme, roli dhe rëndësia e tyre në zhvillimin ekonomik të Kosovës, duke i trajtuar si burim kryesor i krijimit të vendeve të reja të punës. Gjithashtu në këtë libër pasqyrohet edhe roli dhe rëndësia e institucioneve vendore dhe ndërkombëtare, si dhe bashkëpunimi me institucionet financiare ndërkombëtare. Në këtë pjesë pasqyrohet Kosova si një vend i rëndësishëm për zhvillimin e biznesit duke ofruar një sërë përparësish komparative, si: popullsia e re dhe mjaft mirë e kualifikuar, resurset natyrore, kushtet e volitshme klimatike, infrastruktura e re, politikat fiskale të favorshme në rajon, pozita gjeografike me qasje në tregun rajonal të CEFTA-s dhe në atë të Bashkimit Evropian.
Në pjesën e fundit, autorja përveç të tjerash bënë analizën krahasuese të dinamikës së zhvillimit të mjedisit të biznesit, përmes analizës statistikore të disa indikatorëve që prezantohen në raportin e Bankë Botërore të bërit biznes. Përmirësimi i mjedisit të biznesit, konsiderohet një shtytje e domosdoshme dhe një mundësi për reforma (të cilat do t’u ndihmojnë hartuesve të politikave – mundësitë për projektimin e reformave ligjore për eliminimin e pengesave). Pra raporti i të bërit biznes shërben si një instrument monitorues i progresit dhe regresit vjetor të disa shteteve të përfshira në raport.
Pozicioni global i vendeve konsiderohet një sinjal i gjendjes së mjedisit të biznesit në atë vend (sidomos është më rëndësi për vendet më pak të zhvilluara) që synojnë pozicionim më të lartë në mënyrë që të sinjalizojnë investitorët potencialë për seriozitetin e përkushtimit të tyre ndaj zhvillimit ekonomik.
Autorja konstaton se në një ekonomi e sidomos në vendet në tranzicion, përmirësimi i mjedisit të biznesit ndikon në rritjen dhe në zhvillimin e ndërmarrjeve. Gjithashtu në këtë dorëshkrim, autorja bën një analizë krahasuese, të indikatorëve përkatësisht rangimin e indikatorëve në raportin e Bankës Botërore, duke konstatuar se pozicioni i rangimit në raportet e Bankës Botërore ndikojnë në rritjen e numrit të ndërmanjeve në Kosovë dhe në vendet e Ballkanit Perëndimor.

(Akademik Isa Mustafa, anëtari korres. Besnik Krasniqi)