Syrja Popovci – Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës

Biografia

Lindi më 1937 në Pejë. Në vendlindje kreu shkollën fillore dhe gjimnazin. Fakultetin juridik dhe kursin e doktoratës nga lëndët juridike-civile i mbaroi në Beograd. Në Fakultetin Juridik të Beogradit, në vitin 1965, mbrojti disertacionin e doktoratës me titull: Marrëdhëniet juridike-civile në kanunin e Lekë Dukagjinit.
Në vitin 1966 u zgjodh docent, në vitin 1969 profesor inordinar, kurse më 1974 profesor ordinar i lëndës E drejta familjare dhe sociologjia e familjes. Ishte shef i Katedrës të së Drejtës Civile, drejtor i studimeve pasuniversitare, prodekan e dekan i Fakultetit Juridik dhe prorektor i Universitetit të Prishtinës.
Në veprimtarinë e tij kërkimore-shkencore Syrja Pupovci i kushton kujdes të posaçëm historisë të së drejtës shqiptare, sidomos të drejtës zakonore familjare dhe civile. Gjatë punës shumëvjeçare shkencore dhe kërkimore ka botuar tri vepra monografike, disa punime me karakter monografik dhe një varg shqyrtimesh, atikujsh, esesh juridike në gjuhën shqipe, serbokroate, angleze dhe frënge. Ka përkthyer monumente të rëndësishme juridike dhe tekste ligjore në gjuhën shqipe dhe nga gjuha shqipe në serbokroatishte. Pos kësaj, ishte i angazhuar në disa projekte studimore në lidhje me ndriçimin shkencor të problemeve të ndërlikuara të së drejtës zakonore shqiptare. Po ashtu, ka marrë pjesë me referate, kumtesa e diskutime në simpoziume të ndryshme brenda dhe jashtë vendit.
Ishte anëtar i redaksisë së revistës Yugoslav law – Droit Yugoslave dhe i Këshillit redaktues të Enciklopedisë juridike. Ishte anëtar i Këshillit Juridik Federativ, si dhe delegat i Dhomës Federative të Kuvendit të RSFJ. Ka qenë kryetar i Komisionit Legjislativ-Juridik të Dhomës Federative dhe anëtar i Komisionit Kushtetues të Kuvendit të RSFJ. Ishte laureat i Çmimit të Dhjetorit të KSA të Kosovës dhe i Çmimit të 7 Korrikut të RS të Serbisë për punë shkencore. Ushtroi detyrën e kryetarit të ASHAK dhe të Këshillit të Akademive të Shkecave dhe të Arteve të RSFJ.
Vdiq më 1998, në Prishtinë.

Bibliografia

Punimet e botuara:

Marrëdhëniet juridike-civile në kanunin e Lekë Dukagjinit, Prishtinë, 1971, 299 faqe. Ky studim është botuar edhe në gjuhën serbokroate.
Kanuni i Lekë Dukagjinit, (Studim hyrës në botimin e dytë të përmbledhjes së Sh. Gjeçovit mbi KLD), Prishtinë, 1972, CX faqe.
Baza e farefisnisë dhe randësija e saj juridike, Përparimi nr. 12, Prishtinë, 1960, f. 854-867.
Nedostojnost za nasledjivanje i isklju?enje iz nasledja bra?nog druga ?ija je bra?na zajednica prestala njegovom krivicom, Zbornik Pravno-ekonomskog fakulteta u Prištini, I, Priština, 1962, f. 167-176.
Kushtet shoqnore-ekonomike në të cilat ka qenë në fuqi kanuni i Lekë Dukagjinit dhe shqyrtimet e përgjithshme juridike për KLD, Përparimi nr. 6, Prishtinë, 1965, f. 358-384.
Kanuni i Lekë Dukagjinit, Përparimi, nr. 8, Prishtinë, 1967, f. 965-1015.
Një paralele midis kanunit të Lekë Dukagjinit dhe kanunit të Skënderbeut, Simpoziumi për Skënderbeun 9-12 maj 1968, Prishtinë, 1969, f. 249-261.
Këshillat e pajtimit në Kosovë e Metohi, (bashkë me Ramadan Vraniqin), Përparimi, nr. 5, Prishtinë, 1968, f. 540-577.
E drejta trashëgimore në kanunin e Lekë Dukagjinit, Gjurmime albanologjike nr. 1, Prishtinë, 1968, f. 129-169.
Le formalisme et la “besa” dans le droit des obligations du coutumier de Lek Dukagjine, Studica Albanica nr. 2, Tirana, 1968, f. 143-151.
Podela zakonodavnih funkcija izmedju federacije i republika, odnosno pokrajina, “Reforma porodi?nog zakonodavstva” (materijal sa nau?nog simpozijuma “Neke suštinske dileme o porodici u našem društvu sa stanovišta kodifikacije porodi?nog prava” održanog na Bledu 9, 10, i 11. XII. 1970), Rad, Beograd, 1971.
Krvna osveta u Albanaca i njen razvoj, Jugoslovenska revija za kriminologiju i krivi?no pravo nr. 4, Beograd, 1971, f. 583-603.
Nuk është shkencë ajo që predikon pabarazi, Përparimi, nr. 4, Prishtinë, 1971, f. 261-268.
Osporavanje statusa pokrajina, Komunist i dt. 8. IV. 1971, f. 21.
Neki ostaci patrijarhalnih društvenih i porodi?nih odnosa na Kosovu, “Kosovo nekad i danas – Kosova dikur e sot”, botues NIP Borba – Radna jedinica “Ekonomska politika”, Beograd, 1973, f. 257-282.
Terminološki srpskohrvartski-albanski re?nik iz Porodi?nog prava, Uvoda u gradjansko pravo, Stvarnog prava, Naslednog prava i Sociologije porodice, Zavod za ekonomska istraživanja Ekonomskog fakulteta, Priština, 1975, 125 f.
Razvoj porodi?nog zakonodavstva u socijalisti?koj Jugoslaviji, Obeležja nr. 2, Priština, 1976, f. 119-146.
zhvillimi i legjislacionit familjar në RSFJ pas reformës kushtetuese të vitit 1971, Përparimi nr. 1, Prishtinë, 1976, f. 3-36.
Uvodna razmatranja o koncepciji razvoja nau?noistraživa?kih delatnosti u SAP Kosovo, Economia nr. 3, Priština, 1977, f. 265-284.
Koncepcioni i zhvillimit të veprimtarisë kërkimore-shkencore i KSA të Kosovës deri në vitin 1985, Instituti Ekonomik i Prishtinës, Prishtinë, 1977, 299 faqe, (akademik Syrja Pupovci ishte kryeredaktor i projektit dhe autor i disa kaptinave).
Fjalor terminologjik shqip-serbokroatisht nga E drejta familjare, Fillet e të drejtës civile, E drejta reale, E drejta trashëgimore dhe Sociologjia e familjes, Enti i Kërkimeve Ekonomike i Fakultetit Ekonomik, Prishtinë, 1975, 113 faqe.
Betimi dhe betarët në të drejtën zakonore shqiptare, Gjurmime albanologjike – folklor dhe etnologji, VI, Prishtinë, 1976, f. 97-126.
Disa shqyrtime hyrëse nga e drejta familjare, Përmbledhje punimesh të Fakultetit Juridik, VI, Prishtinë, 1977, f. 5-32.
Gjuha, shkenca dhe terminologjia juridike, vepër monografike botuar në revistën E drejta – Pravo nr. 1/77, 3/77, 1/78 dhe 1/79, Instituti i Kërkimeve Juridike dhe Shoqërore i Fakultetit Juridik të Prishtinës.
Shtjefën Konstantin Gjeçovi, Përparimi nr. 5, Prishtinë, 1979, f. 63-77.
Razvoj mirovnih ve?a i sli?nih oblika rešavanja sporova na Kosovu, Studime – Studije nr.1 të Seksionit të Shkencave Shoqërore të ASHAK, Prishtinë, 1980, f. 98-143.
Srpskohrvatski-albanski terminološki pravni re?nik, Prishtinë, 1979, 181 faqe, në redaktimin e akademik Syrja Pupovcit (i cili ishte edhe autor i Parathënies) dhe prof.dr Esat Stavilecit.
Me rastin e botimit të Fjalorit terminologjik juridik dygjuhësor, E drejta – Pravo, revistë për çështje juridike e shoqërore nr. 1, Prishtinë, 1977, f. 119-123.
Koncepcionimi i zhvillimit të veprimtarive shkenocre-kërkimore në KSA të Kosovës prej vitit 1976 deri më 1985, (Bashkë me prof. dr. Sherif Kukën dhe prof, dr. Abedin Feroviqin), Economia nr. 3, Prishtinë, 1977, f. 285-298.
Besa (Botim i dytë), Për Enciklopedinë e Jugosllavisë, kurse bashkë me akademik Jashar Rexhepagiqin: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës.
Botim i një vepre me vlerë, Horizontet e historisë nr. 3, Prishtinë, 1979, f. 199-202.
Revolucioni shkencor-teknik dhe shkenca, Përparimi nr. 5, Prishtinë, 1980, f. 655-685.
Shkencologjia dhe teoria e saj, Përparimi nr. 6, Prishtinë, 1980, f. 757-801.
Botim i një vepre historike, Rilindja, Prishtinë, 31.XII.1979 dhe 1, 2. I. 1980.
Nauka i nau?noistraživa?ka delatnost kao dinami?ni ?inioci ubrzanog razvoja, Obeležja nr. 3, Priština, 1981, f. 79-101.
Akademija nauka i umetnosti Kosova, Jugoslovenski pregled nr. 12, Beograd, 1981, f. 75-76.
Një paralele juridike kushtetuese në fushën e lirive dhe të drejtave të njeriut dhe të qytetarit, Përparimi nr. 1, Prishtinë, 1982, f. 3-41.
Od ustava do prakse, Borba, Beograd, 20.VIII. 1982.
Kosovo (Bashkë me dr. Jashar Rexhepagiqin dhe bashkëpunëtorët), (pjesë e monografisë “Blago na putevima Jugoslavije”), botues: Jugoslavija publik, Beograd, 1983, f. 447-473.
Shqyrtime mbi sistemin delegues – Avancimi i politikës juridike, Rilindja, Prishtinë, 10. I. 1984, f. 5, dhe 11. I. 1984, f. 8.
Veprimtaria kërkimore-shkencore në Prishtinë, Studime – Studije të Seksionit të Shkencave Shoqërore të ASHAK. Libri 2, Prishtinë, 1983, f. 129-174.
A constitutional and Legal Status of Autonomous Provinces in the Socialist Federal Republic of Yugoslavia, “Relationship betëeen Yugoslavia and Albania”, Belgrade, 1984, f. 171-213.
(Bashkë me H. Hoxhën), Barazia e pakicave kombëtare, Rilindja, Prishtinë, 1984, 124 faqe.
O ustavnim raspravama pre sedamnaest godina, NIN, nr. 1808, 25.VIII. 1985, f. 7-8 dhe 20-22.
Nuk lëshohen fjalët veresie, Fjala, Prishtinë, gusht 1985, f. 11.
Koncepcioni i zhvillimit afatgjatë të veprimtarisë shkencore-kërkimore në KSA të Kosovës 1986-2000, Instituti Ekonomik i Prishtinës, Prishtinë, 1985, 520 faqe (akademik S. Pupovci ishte koordinator dhe autor i disa kaptinave).
Osvrt na istorijski razvoj krvne osvete i umira uopšte, a napose u Albanca, 82 faqe (pjesë e projektit shkencor “Gjakmarrja në Kosovë”, bartës i të cilit ishte Instituti i Kërkimeve Juridike dhe Shoqërore të Fakultetit Juridik të Prishitnës), Prishtinë, 1985.
????????? ??????? (1834-1908), ????? ? ?????????? -?????????????? ??????, Moskva, 1995.
Valtazar Bogiši? u svetu dokumenata iz ruskih arhiva, Pravni život 7-8, Beograd, 1996, f. 5-63.
Maksim Maksimovi? Kovalevski, Život i delo, 1996 (dorëshkrim i pabotuar).

Përveç punimeve të përmendura më sipër, ka dhe tridhjetë punime (artikuj, recensione, ligjërata në studimet pasuniversitare dhe në qendrat e jashtme universitare, elaborate, studime, etj.). Disa nga këto janë:

Shkenca në KSA të Kosovës dhe Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës – Me rastin e dhjetëvjetorit të ASHAK, “Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës 1975-1985”, Prishtinë, 1985, f. 5-17.
Fenomenologjia dhe struktura e delikuencës politike dhe luftimi i saj në KSA të Kosovës (Bashkë me prof. dr. Vesel Latifin), 46 faqe, (Referat në tubimin shkencor Rrënjët shoqëroro-historike dhe format e paraqitjes së nacionalizmit shqiptar dhe të nacionalizmave tjera në Jugosllavi dhe rrugët e tejkalimit të tyre, mbajtur në Prishtinë më 19-21.VI. 1985).